Veel van mijn coachcliënten (vooral leidinggevenden) willen graag zelfstandig eigen keuzes kunnen maken in hun werk. Wellicht vind je zelf ook dat je veel beslissingen prima zelf kunt nemen, zonder vooraf toestemming te vragen. Toch wil, of kun je je leidinggevende niet zomaar passeren.
In eerste instantie lijk je maar twee mogelijkheden te hebben: Óf je vraagt je baas wat je moet doen, óf je vraagt niets en je neemt de beslissing helemaal zelf, je gaat gewoon eigen keuzes maken (hij merkt dan achteraf wel wat je gedaan hebt, in de hoop dat het positief uitpakt…).
Tussen deze twee uitersten zijn er echter ook slimme alternatieven mogelijk. In zekere zin sta je voor de opgave om je baas “op te voeden” om langzaam meer zelfstandigheid te gaan geven aan jou! En daar kun je zelf invloed op uitoefenen!
Voor de beslissingen waarvoor je je baas niet kunt passeren, kun je namelijk langs een glijdende schaal steeds zelfstandiger je keuzes maken en tegelijk steeds minder goedkeur aan je baas vragen!
De glijdende schaal van goedkeur vragen:
1. Je baas vragen wat te doen: Hierbij ben je in feite 0% zelfstandig. Dit is het ene uiterste van de opties die je hebt (en lekker veilig…). Je laat de keuze helemaal bij je baas liggen dus dit heeft niets te maken met eigen keuzes maken.
2. Voer een open discussie: Ga het gesprek aan en bespreek samen de mogelijkheden. Met open vragen probeer je helder te krijgen wat hij/zij belangrijk vindt bij de te maken keuze: “Wat zijn de randvoorwaarden waar we rekening mee moeten houden?”, “Welke criteria vind jij belangrijk?”, “Wie moeten we bij de keuze betrekken vind jij?”, enz. Doordat JIJ de vragen stelt kun je ook sturing geven aan het gesprek en daarmee sturing aan de uiteindelijke keuze. Je baas zal zeker het grootste aandeel hebben in de keuze, maar je hebt nu al meer invloed!
3. Leg een aantal opties voor: Je doet zelfstandig het noodzakelijke huiswerk en je legt enkele opties voor: “Ik zie optie A, B of C. Zeg maar wat je wilt dat ik doe?” Je hebt nu meer vrijheid genomen doordat je de keuzemogelijkheden hebt beperkt tot de keuzes die jij zelf ziet. De eindbeslissing ligt nog bij je baas, maar je hebt de mogelijkheden wel eerst zelf “voorgesorteerd”.
4. Geef opties plus een persoonlijk advies: Dit is een aanpak waarbij je nog meer je stempel op de te maken keuze drukt. Je geeft enkele opties, maar daarbij ook een persoonlijk advies over wat jij zou doen. Je vraagt niet meer om de keuze te maken maar je vraagt nu in feite om zijn/haar goedkeur voor de keuze die jij zelf zou maken.
5. “Zonder tegenbericht” aanpak: Met deze aanpak maak je definitief de stap waarbij je zelfstandig en zonder overleg vooraf, je keuze maakt! Hoe werkt het? Je doet je huiswerk en beslist zelf welke keuze de juiste is. Omdat je je baas niet helemaal wilt passeren, bied je hem/haar een mogelijkheid om een mening te geven voordat jij tot uitvoering overgaat. Dit doe je bijvoorbeeld door een email te sturen met de tekst “Zonder tegenbericht ga ik aanstaande maandag X in gang zetten”. Je baas is geïnformeerd en heeft een redelijke termijn gekregen om desgewenst in te grijpen, maar je hebt jezelf in een onafhankelijke positie geplaatst. Zolang je namelijk niets hoort, kun je verder gaan met je plan.
6. Helemaal zelf beslissen: Dit is het andere uiterste. Je kiest 100% zelfstandig, zonder overleg en zonder je baas te informeren. Achteraf hoort hij/zij wel een keer wat je hebt gedaan (of niet natuurlijk).
Natuurlijk is het afhankelijk van het belang van de te maken keuze, welke van bovenstaande aanpakken je het beste kunt kiezen. Ben daar altijd flexibel in en forceer niets.
Ga ook eens van stap N naar stap N+1
Probeer echter ook eens om langs deze glijdende schaal steeds meer zelfstandigheid van je baas te verkrijgen. Als je de laatste keer een aantal opties hebt voorgelegd, geef daar dan de volgende keer ook je persoonlijk advies bij. Of kies zelfs eens voor de “Zonder tegenbericht” aanpak! Deze kan ik persoonlijk echt aanbevelen om echt de vrijheid te nemen!
Je werkt op deze manier je baas niet tegen, maar je helpt hem juist! Door jezelf bewust langs deze glijdende schaal te blijven ontwikkelen ga je vaker eigen keuzes maken en kun jij steeds zelfstandiger je werk doen. Daardoor kan jouw leidinggevende steeds meer zaken aan jou over laten. En welke leidinggevende wil dat nou niet?
Interessant artikel? Lees dan ook:
- Hoe je onzekerheid slim kunt inzetten
- Medewerkers ontwikkelen met Achteraf-Coachprikkels
- Minimaal 5 voordelen als jij een voorstel doet
Hartelijke groet,
Eric Bogers
Dit is een eerdere nieuwsmail van Eric Bogers. Wil je elke maand nieuwe tips en inzichten voor leidinggevenden en professionals, meld je dan aan (geen spam, afmelden op elk moment mogelijk).