Er zijn ook mensen die minder mondig zijn. Je zou kunnen zeggen dat deze mensen minder assertief zijn. Ze hebben wel degelijk een mening, maar kunnen deze mening niet zo makkelijk verwoorden. Ze zijn vaak wat introverter, waardoor ze niet makkelijk het woord nemen.
In een overleg blijven deze mensen wat meer op de achtergrond. Ze praten niet, tenzij hen iets gevraagd wordt. Daarentegen hebben ze wel degelijk een mening, sterker nog: vaak wordt hun bijdrage juist zeer gewaardeerd omdat hun mening altijd heel goed doordacht is. Men is bang om te assertief over te komen. En dat terwijl de juiste vorm van assertiviteit kan helpen om de individuelen bijdrage binnen het groepsproces te vergroten.
Maar ja, soms wil je graag je mening geven ook al wordt deze niet gevraagd. Hoe ga je dan het woord nemen? Hoe toon je assertiviteit? Hoe zorg je er dan voor dat je jouw standpunt kunt inbrengen? Hoe creëer je een mogelijkheid om te zeggen wat je graag wilt zeggen?

Hieronder volgen vier praktische handvatten die je kunt gebruiken om meer assertiviteit uit te stralen:
1. Laat het op de agenda zetten
Vooral handig als je van te voren al weet dat je je mening graag wil geven in het overleg. Assertiviteit kan al in je voorbereiding zitten. Vraag vooraf aan de voorzitter om jouw punt op de agenda te zetten omdat je daarover iets wilt zeggen. Hierdoor wordt er vanzelf een “timeslot” gecreëerd waarin jij aan het woord bent en de anderen vanzelf zullen luisteren. En het geeft meteen een stok achter de deur waardoor je je nog scherper zult voorbereiden.
2. Steek je hand op
We kennen deze vorm van assertiviteit allemaal nog uit de schooltijd: Iemand die een hand opsteekt, wil graag iets zeggen. Het klinkt kinderachtig maar het werkt perfect. Ik maak het zelf regelmatig mee in sessies bij klanten. Iemand steekt zijn hand op waarmee het voor mij duidelijk is dat hij iets wil zeggen. En daar geef ik dan uiteraard de gelegenheid voor door hem het woord te geven.
3. Zeg dat je het eens bent met iemand anders
Dit is een makkelijke manier wanneer iemand anders jouw mening al heeft verwoord. Vaak denken mensen “er is al gezegd wat ik vind, dus hoef ik niets meer te zeggen”. Fout! Wel doen. Ook dit is een vorm van assertiviteit. Sterker nog, juist door te zeggen dat je het eens bent met hetgeen een collega zojuist heeft gezegd, wordt het voor anderen duidelijk wat jij er van vindt. Je hebt op deze manier dus ook je mening gegeven.
4. Gebruik de politieke aanpak
Assertiviteit voor gevorderden, maar het werkt uitstekend. Je past dit toe op situaties waarin iemand anders zojuist zijn mening heeft gegeven. Het werkt als volgt: Je geeft eerst een positieve bevestiging op hetgeen zojuist is gezegd. Daarmee voorkom je dat je als dwarsligger wordt gezien. Tegelijk rond je de vorige mening hiermee af (hier zijn we het over eens dus hoeven we het er niet verder over te hebben).
De volgende stap is om nu jouw mening er aan toe te voegen. Let wel, bij deze vorm van assertiviteit gaat het dus om de juiste woordkeuze: je gaat iets toevoegen en niet iets er tegenover stellen of een andere mening geven. Voel je het verschil? Je neutraliseert als het ware op een prettige manier de vorige mening waarna er ruimte ontstaat voor jouw mening. Ik noem het daarom de politieke aanpak. Een voorbeeldje:
Iemand in de vergadering zegt vol overtuiging dat hij vindt dat er in het nieuwe kantoorpand aparte stilteruimtes moeten komen waar mensen concentratiewerk kunnen doen. Vervolgens zeg jij: “Ik ben blij dat je dat zegt, dat is een heel goed punt waar ik het helemaal mee eens ben. En daar wil ik graag aan toevoegen dat het ook belangrijk is om onze ICT aan te passen zodat we straks vanuit thuis op al onze systemen kunnen inloggen en indien nodig een dag thuis kunnen werken.
Deze handvatten gaan je zeker helpen om assertiever te zijn, gewoon eens uittesten zou ik zeggen (zo, dat was mijn mening ).
Nog een belangrijke opmerking:
Mochten deze tips niet helpen, dan is er waarschijnlijk een dieperliggende oorzaak voor het niet kunnen of niet durven geven van je mening. Er zit dan een onbewuste blokkade die jouw assertiviteit belemmert en die jouw impact en zichtbaarheid onnodig laag houdt.
Gelukkig is dit op te lossen. Met behulp van een individueel coachtraject ga je deze blokkades ontdekken en definitief wegnemen en op de juiste manier assertiviteit tonen (ik spreek uit ervaring, mijzelf is dit namelijk ook gelukt). Lees hier voor meer info.
Meer tips over effectief vergaderen? In dit artikel leg ik uit hoe je aan de hand van het BOB-principe effectiever kan vergaderen.
Interessant artikel? Lees dan ook:
- Hoe je voorkomt dat je te lang van stof wordt
- Vier woorden die je eigenlijk niet meer moet zeggen
- Hoe je eigen keuzes kunt maken, zonder je baas te passeren
Hartelijke groet,
Eric Bogers