Mooi, we hebben ze: Kernwaarden! En nu? Ik zie dit vaak bij de MT’s die ik begeleid. Er is een duidelijke missie, een heldere visie en ja: we hebben ook onze kernwaarden bepaald. Maar wat doen we er nu mee? Hoe laten we ze ook echt werken?
Kernwaarden zijn absoluut belangrijk voor een organisatie. Ze definiëren de identiteit en maken de organisatie uniek. Ze zijn een kompas dat richting geeft bij beslissingen of conflicten. Ze zijn als het ware het DNA van de organisatie.
Maar hoe laat je kernwaarden nou echt leven in je organisatie? Ja, het helpt als je ze overal in het kantoor aan de muur hangt en ja, het helpt als je ze op de website vermeld. Hoe breng je echter de kernwaarden tot leven in je organisatie, iedere dag opnieuw?
Ik geef een aantal praktische manieren om dit voor elkaar te krijgen:
1. Maak een doorvertaling naar gedrag
Een kernwaarde is nog erg abstract. Iedereen geeft er een verschillende betekenis aan en niemand is het er mee oneens. Het gaat pas echt iets zeggen als je uitlegt welk gedrag je erbij verwacht.
Niet voor niets spreekt men over “waarden en normen”: De waarde is het ene, abstracte woord, bijvoorbeeld “Integriteit”. De norm beschrijft het gedrag dat je er bij verwacht, bijvoorbeeld: “Wij handelen eerlijk en oprecht en zijn niet omkoopbaar”, “We hebben geen verborgen agenda en we doen wat we zeggen en zeggen wat we doen”.
Als je deze vertaalslag naar gedrag door de medewerkers zelf laat maken is het zaadje geplant om de kernwaarden echt te gaan laten leven. Mensen gaan zich dan echt eigenaar voelen. Ze hebben immers zelf betekenis gegeven aan elke kernwaarde, op een manier die bij hun eigen werkcontext past.
2. Geef als management het voorbeeld, steeds weer!
Tsja, hiermee staat of valt alles. Als het management gedrag vertoont dat niet past bij de kernwaarden kun je meteen stoppen. Dan zal niemand in de organisatie zich er nog druk om maken.
Zorg dus dat je als management elke keer weer het juiste voorbeeldgedrag toont. Leg regelmatig uit dat bepaalde besluiten mede genomen zijn op basis van een kernwaarde. Bijvoorbeeld wanneer je alleen nog maar elektrische leaseauto’s toestaat, in aansluiting op de kernwaarde “Duurzaamheid”.
3. Neem de kernwaarden + gedrag op in de beoordeling
Hoe je het ook went of keert, medewerkers zijn gevoelig voor hun beoordeling als het gaat om hun gedrag. Een beoordeling is een ideaal moment om ook stil te staan bij het gewenste gedrag. In hoeverre laat hij/zij het gedrag zien dat bij elke kernwaarde hoort.
Natuurlijk gaat het hier niet om een “afrekening”. Maar door het gewenste gedrag op te nemen in de beoordelingsmethodiek, breng je alles wel mooi met elkaar in lijn.
4. Toets sollicitanten op de kernwaarden
Dit klinkt misschien vreemd, maar hoe mooi zou het zijn als je alleen maar mensen zou aannemen die met hun eigen kernwaarden goed aansluiten bij die van de organisatie?
Dat is natuurlijk niet realistisch, zeker niet bij een gespannen arbeidsmarkt, maar er zijn prima vraagtechnieken om in het sollicitatiegesprek een goed beeld te krijgen van iemands visie op jullie kernwaarden. En dit kun je mee laten wegen in de selectie.
5. Raadpleeg de kernwaarden bij lastige beslissingen
Dit is een makkelijke, je moet er alleen aan denken als het zich voordoet: Stel dat je het als (management) team niet eens wordt over een te nemen besluit. Ga de verschillende opties dan toetsen aan de kernwaarden: Wat zeggen onze kernwaarden over welke optie de beste is?
De discussie wordt meteen minder persoonlijk en niemand hoeft gezichtsverlies te leiden. Je laat als het ware “de organisatie” beslissen, vanuit haar kernwaarden! Bijkomend voordeel: het besluit is meteen goed te onderbouwen naar de rest van de organisatie.
6. Organiseer terugkerende “Sticky Stories”
Doe dit bijvoorbeeld bij elke kwartaal meeting, niet te vaak maar wel structureel. Je vraagt één van de medewerkers om een korte presentatie te geven over een recent, typisch praktijkvoorbeeld van hoe jullie organisatie vorm geeft aan één van de kernwaarden.
Wissel elke keer van kernwaarde en zorg voor een goede mix van medewerkers (dus steeds een andere afdeling). Zoek eventueel zelf naar goede voorbeeldcases en vraag de betreffende medewerker om dit te presenteren.
7. Implementeer de Magic minute
Deze werkt erg krachtig, maar vraagt wel om discipline: Vraag elk team om in elke teammeeting één minuut aandacht te besteden aan de kernwaarden. Deel in deze minuut een echt verhaal over hoe één van de kernwaarden tot leven is gebracht.
Vraag je teamleden om aandacht te geven aan een specifieke gedraging deze week. Of sterker nog: deel feedback die je van klanten hebt ontvangen over positief vertoond gedrag.
Het is maar 1 minuut maar met veel impact. De medewerker gaat makkelijk het gedrag herkennen wat elke kernwaarde ondersteunt, waardoor ze vervolgens zelf dit gedrag ook meer zullen gaan laten zien.
8. Maak er een acroniem van
Ken jij alle kernwaarden van jouw organisatie uit je hoofd? Dat is voor veel mensen al heel moeilijk. Maak er daarom een acroniem van zodat het makkelijker te onthouden is.
Bijvoorbeeld DOEN: Duurzaamheid, Ondernemend, Enthousiasme en Nuchterheid.
Wil je jullie kernwaarden gaan laden in de organisatie? Of wil je ze eerst nog bepalen? Laten we dan eens sparren.
Interessant artikel? Lees dan ook:
- De 5 sleutels tot succesvol veranderen
- Minimaal 5 voordelen als jij een voorstel doet
- In 3 stappen naar doelen waar je iets aan hebt
Hartelijke groet, Eric Bogers
Dit is een eerdere nieuwsmail van Eric Bogers. Wil je elke maand nieuwe tips en inzichten voor leidinggevenden en professionals, meld je dan aan (geen spam, afmelden op elk moment mogelijk).